Portugaleteko Berdintasun Jardunaldiak sendotu egin dira, aurten ere, hogeita batgarren edizioan. Bertan 300 pertsona inguru bildu dira, eta horietatik % 53,3 30 urtetik beherako gazteak dira eta % 35,6 25 urtetik beherako gazteak, gehienak emakumeak.
Jardunaldien inaugurazioan parte hartu zuten Mikel Torres Portugaleteko alkateak, Teresa Laespada Enplegu, Gizarteratze eta Berdintasuneko foru diputatuak eta Mari Jose Blanco Gizarte Zerbitzuetako eta Berdintasuneko zinegotziak. Blancok esan zuen oraindik bide luzea dugula egiteko. Eta bide horretan, bereziki, lorpenak ez dira nahikoak: indarkeria matxistarena da. Ahalegin guztiak egin diren arren, gure gizartean indarkeria matxista mota guztietan ezarrita daukagu, bai eremu pribatuan, bai publikoan. Horregatik, jardunaldi hauek beharrezkoak izaten jarraitzen dute, aditu handien eskutik gogoeta egiteko, amankomunean jartzeko eta konponbideak bilatzeko. Udal honetan, gure konpromisoa da urratsez urrats lanean jarraitzea, etenik gabe berdintasuna eraikitzen, azpimarratu zuen.
Feminismoaren praktikan aurrera egiteko hiru hitzaldi, etenik gabe
Hiru emakume ezagun izan ziren ostiral goizeko protagonistak, urriaren 21ean. Rosa Cobok, teorialari, ikertzaile eta idazle feministak, Laugarren olatu feminista eta belaunaldien arteko elkarrizketa landu zituen; Sindy Takanashi-k, Instagrameko bere kontuan 265.000 jarraitzaile baino gehiago zituen influencer ezagunak, Sexu-indarkeria gure ingurunean identifikatu hitzaldia eman zuen; eta, azkenik, Carmina Serranok, genero-indarkerian eta trauman adituak, Emakumeak eta haien ondoezak ardatz feministatzat hartu zituen.
Rosa Cobok, inaugurazio-txostenean, aitortu zuen laugarren olatu feminista bat dagoela, aurreko olatuetan konpondu gabeko gaiak konpontzen saiatzen dena; ondoren, ibilbide bat egin zuen lehenengora iritsi arte, XVIII. mendeko berdintasunaren printzipio etiko eta politikotik abiatuta. Cobok jarrera kritikoa izan zuen txikitatik prostituzioa eta pornografia sustatzen duen kapitalismo neoliberalarekin, eta gizonezkoei dei egin zien ahotsa altxatzeko. Lagundu egin behar digute eta feminismoa bultzatuko duten espazioak eraiki behar dituzte.
Sindy Takanashik, tonu zuzenean, argi utzi zuen sexu-indarkeriari buruzko iruditeria kolektiboak ez dituela beti kontuan hartzen indarkeria horrek dituen aukera guztiak. Izan ere, jarrera horietako asko ez ditugu detektatzen gure inguruan, normalizatuta, erromantizatuta eta are sexualizatuta dauzkagulako. Aldi berean, Takanashik azpimarratu zuen kulturaren pornifikazioa eta gaizki ulertutako baimenak hazten ari diren eta emakumea iraintzen duten sexu-jarduerak eragiten dituztela.
Carmina Serranok azaldu zuenez, emakumeen ondoezak ez dira arazo indibidualak, sozialak eta kolektiboak baizik. Serranok argi eta garbi utzi zituen etengabe ekoiztera eta kontsumitzera behartzen gaituen eredu neoliberal eta patriarkal baten ondorioak; eta ohartarazi zuen antsietatea bezalako gaixotasunek gora egin dutela, eta Espainiako Estatuan psikofarmakoen kontsumoak gora egin duela, eta Covid-19ak rankingaren lehen postura eraman duela, emakumeok gizonek baino bi aldiz gehiago kontsumitzen dugulako. Pilulak ematen dizkizute, baina inork ez du galdetzen zer gertatzen ari den. Gutaz deskonektatuta bizi gara, azpimarratu zuen.
Aldi bereko lau mintegi genero-ikuspegiarekin
Arantxa Sainz de Murieta kazetariak moderatutako jardunaldiak larunbatean, urriak 22, amaitu ziren, aldi bereko lau mintegirekin.
Amelia Tiganus aktibista feminista ezagunak Bortxaketaren kultura versus etika feminista – ri buruzko hausnarketa planteatu zuen, eta bortxaketaren kultura prostituzioarekin eta emakumeen eta nesken aurkako indarkeria eragiten duten industria kriminalak diren pornoarekin identifikatu zuen. Kultura horren jatorria sexualitatea emakumeen eta gizonen artean eraikitzeko modu desberdinean dago, eta etika feministaren eta haren ahalduntze-, sororitate- eta autobaieztapen-balioen bidez baino ez da konponduko, onespenaren tranparen aurrean.
Raquel Raposok, haurren aurkako sexu-biktimizazioan aditua, genero-ikuspegiaren garrantzia defendatu zuen Adingabeen sexu-biktimizazioan esku hartzean. Bere mintegian azpimarratu zuen sexu-indarkeriaren biktima den haur bakoitza kasu bakarra dela: bere ezaugarri pertsonalekin, ingurunearekin eta bizitzarekin. Beti entzun behar zaio sexu-abusuak jasan dituela dioen haurrari; ez dute gezurrik esaten. Raposok adierazi zuen biktimek batez ere amak aukeratzen dituztela, edo emakume bat abusuaren berri emateko; eta defendatu zuen biktimizazio edo sexu-abusu kasu baten lanaren pisu osoa ezin dela jarri prozedura judizial baten emaitzan. Ezin dira biktimak alde batera utzi, horiekin guztiekin terapia egin behar da, eta etengabe.
Cristina Ubanik, berdintasun-proiektuetan adituak, kirolean dagoen genero-ikuspegirik ezari buruzko hausnarketa egin zuen. Emakumeak perfektuak izatera behartzen gaituztenez, kirola egiteari uzten diogu azkenean, azpimarratu zuen. Ubanik abandonu horri buruzko diagnostiko bat egitea proposatu zuen, eta kirolean berdintasunean aurrera egiteko gako batzuk eskaini zituen: begiratzen ikastea, estereotipoak kontuan hartzea, belaunaldien arteko ikuspegi bat izatea eta neskentzako erreferente femeninoak izatea.
Azkenik, Gemma Escapa abokatuak argi utzi zuen genero-indarkeria kasuetan adingabeei bisitak etetea. Escaparen arabera, adingabeen interes gorenari begiratu behar zaio. Haien bizitza hainbeste aldatzen da hain denbora laburrean, non ezin baitiegu utzi epaiketa baten iraupenaren mende. Aldi berean, adingabeko bati kalte handiagoa zerk eragin diezaiokeen hausnartzen zuen: epaiketa amaitu bitartean aita ez egoteak edo epaiketa ebatzi bitartean bisitetan egoteak?
.